NEFİS VE YUNUS EMRE'YE GÖRE DERVİŞLİĞİ TANIMI:

  NEFİS NEDİR?

Genel anlamda nefis insanın; kötü huyları çirkin vasıfları, şerrin kaynağı ve kötülüğün esası olan bir latife şeklinde tanımlanmaktadır.

NEFSİN YEDİ DERECESİ:

1. Nefs-i Emmare: Nefsi bu mertebede olan kimsenin nefsi Hakk’ı inkar eden, sürekli kötülüğü arzulama konumundadır. Bu emmare nefis, kâfir ve münafıkların nefsidir. Emmare mertebesi nefsin zulmette yani; karanlıkta bulunduğu makamıdır ki, o makam sırf kötü ahlakın menbaıdır.

2. Nefs-i Levvame: Pişman olup kendini kötüleyen nefis demektir. Nefs-i natıkanın, Nur ile zulmetin karışık olduğu durumudur ki, o makamda Nefs Levvamedir.

3. Nefs-i Mülhime: Nefsi bu aşamada olanlar Müslümanların Salihleridir. Bunlardaki ölüm korkusu hesap zor vermek korkusudur. Bunlar helale ve harama dikkat eden kimselerdir.

4. Nefs-i Mutmeinne: Olgunluk makamı olup nefs-i natıka, o makamda Mutmeinnedir.

5. Nefs-i Razıye: Bu aşamada Allahu teala henüz nefisten razı olmamış, sadece nefis Allah’tan razı olmuştur.

6. Nefs-i Merdıye: İşte bu mertebe peygamber olmayan kulların yükselebileceği en ulvi mertebelerdendir. Bu makam İlahi İsim ve sıfat nurlarının görüldüğü ve Zat-ı İlahinin nurlarının tecelli şimşek gibi çakıp kaybolduğu makamdır.  Bu mertebede nefis, Allah’tan razıdır Allahu teala da o nefisten razıdır.

Bu mertebenin büyüklerine ölüm bir yok oluş değil bir vuslattır, bir şeb-i aruzdur.

7. Nefs-i Kâmile veya Safiye: Bu nefis, Peygamberlerden her birinin ve Evliyanın en seçkinlerinin nefsi olup nefs-i natıka, o makamda SAFİYYE adını alır. Bu mertebede bulunan büyüklerin gönlüne Zat-ı İlahinin nurları şimşek gibi çakıp sönmez, her an tecelli eder…

Bu konu ile ilgili kitaptan Yunus Emre'ye göre dervişliğin tanımı:

''Anladım ki halka karışmadan , halkın içine ve işine karışmadan uzlette yaşamayı seçmişler. Bazı abdallar bunu günaha girmemek için yapıyor , tenha yerlerde mekan tutuyorlardı. Ben buna pek itibar etmiyorum. Derviş , halk içinde ama onlardan ayrı olmalı; dışta halk ile iken içte Hak ile olmalıdır. Halvette iken uzleti yaşamalı , yerde iken göklerde gezinmeli , ihtişamda iken garip olmalıdır.''

Bu sözler kitabın en beğendiğim bölümlerindendi.